Wieża Klimek to jeden z najbardziej charakterystycznych i rozpoznawalnych zabytków Grudziądza, który nieodłącznie wpisuje się w panoramę tego historycznego miasta. Usytuowana na Górze Zamkowej konstrukcja od wieków dominuje nad okolicznym krajobrazem, będąc świadkiem długiej historii regionu kujawsko-pomorskiego.
Wieża Klimek – Część Zamku Krzyżackiego
Historia Wieży Klimek ściśle wiąże się z zamkiem krzyżackim w Grudziądzu. Zakon Krzyżacki wzniósł go w połowie XIII wieku jako jeden z kluczowych punktów obronnych państwa zakonnego. Zamek ten, posiadał charakterystyczną dla gotyku architekturę, składał się z masywnych murów obronnych, bram wjazdowych, baszt i oczywiście centralnej warowni. Wieża Klimek, umiejscowiona przy południowo-wschodnim narożniku murów zamkowych, pełniła funkcje obronne i stanowiła ważny element systemu obronnego całego kompleksu.
Majestatyczna konstrukcja wieży ma około 30 metrów wysokości, zbudowaną ją prawdopodobnie w XIV wieku na planie koła. Jest to typowe dla cylindrycznych wież tamtego okresu. Imponująca grubość murów Wieży Klimek, dochodząca do 3 metrów, świadczy o jej strategicznej roli jako bastionu odpierającego ataki nieprzyjaciół.
Nazwa Klimek dla wieży w Grudziądzu jest stosunkowo nowym określeniem. Jak się przypuszcza, wywodzi się od popularnego imienia Klemens, które było często używane wśród mieszkańców tego regionu. Alternatywnie, nazwa mogła zostać nadana przez późniejszych mieszkańców miasta w celu uhonorowania jakiejś lokalnej postaci historycznej lub legendarnego bohatera. Nie jest to jednak nazwa pierwotna ani średniowieczna – wcześniej wieżę nazywano Grubą Kaśką, co akcentowało jej solidność i masywność.
Zamek krzyżacki wraz z Wieżą Klimek przeszedł pod polskie panowanie po roku 1454. Wtedy to Grudziądz został inkorporowany do Królestwa Polskiego na skutek wydarzeń wojny trzynastoletniej. W kolejnych stuleciach komponenty zamku adaptowano do zmieniających się potrzeb oraz realiów polityczno-wojskowych. Wiele części zamku nie przetrwało jednak próby czasu tak dobrze jak Wieża Klimek – ta ostatnia pozostaje jednym z najbardziej znaczących relikwiarzy potęgi Zakonu Krzyżackiego na tych ziemiach.
Wieża Dzisiaj
Dzisiaj Wieża Klimek przyciąga uwagę turystów i miłośników historii. Choć utraciła swoje militarne znaczenie, nadal oferuje możliwość spojrzenia na miasto i jego okolice z wysokości swoich murów. Przez stulecia pełniła różnorakie funkcje – od więzienia po magazyn – a jej rola ewoluowała razem z potrzebami mieszkańców Grudziądza.
Epoka pruska przyniosła rozbudowę miasta oraz częściowe rozebranie dawnych murów obronnych. Jednak Wieża Klimek stanęła przed tym wyzwaniem niewzruszona i dotrwała do naszych czasów niemalże nienaruszona.
Obecnie dbałość o stan techniczny wieży oraz jej konserwacja są wyrazem szacunku dla dziedzictwa kulturowego kraju oraz zaangażowania lokalnej społeczności w ochronę tego unikatowego obiektu historycznego. Architektura Wieży Klimek jest nie tylko cennym przykładem średniowiecznej inżynierii obronnej, ale także żywym świadectwem wielowiekowej historii Grudziądza jako ważnego ośrodka życia politycznego i kulturalnego regionu.
